Regine Gries z Simon Fraser University na potrzeby badań pozwoliła pogryźć się pluskwom. Te uciążliwe owady żywiące się krwią ssaków (w tym człowieka) ukąsiły panią biolog w przedramiona około 180 000 razy. Wszystko to w imię nauki, co pozwoliło odkryć niezidentyfikowany feromon pluskwy. Może to pomóc w zwalczaniu tych niesympatycznych owadów.
Ciężko usuwa się pluskwy domowe z budynków, jest to kosztowny i frustrujący proces. Wielu naukowców pracuje nad doskonaleniem metod wykrywania tych zwierząt, istniejące techniki są często drogie i zbyt czasochłonne. Badacze uważają, że pułapki z fermonami mogą być niedrogim sposobem na usunięcie tego problemu w dość łatwy sposób.
Rys. 1 Dorosła pluskwa
Naukowcy omijali ważny element feromonowej układanki, a mianowicie związek nazywany arestantem, który pluskwy używają do wzajemnej komunikacji. W taki sposób przekazują sobie informacje o tym czy dane siedlisko jest bezpieczne.
Zespół biologów i chemików z Simon Fraser University w Kanadzie rozwiązał tą zagadkę. Stwierdzili, że ten tajemniczy związek to histamina – heterocykliczna amina produkowana przez człowieka podczas odpowiedzi immunologicznej. Histaminę znaleziono w odchodach i pancerzu, który zrzuca pluskwa. Ten rodzaj odpadów gromadzi się w pobliżu źródła pożywienia. Naukowcy planują wykorzystać to odkrycie w produkcji pułapek na insekty.
Badacze stwierdzili obecność histaminy przy użyciu spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego i chromatografii gazowej (spektrometrii mas). By zbadać w warunkach laboratoryjnych potencjalny feromon, zespół musiał „zebrać duże ilości pancerzyków i kału, aby zidentyfikować co było arestantem,” mówi Britton. Owady potrzebowały dużej ilości pożywienia, dlatego Regine Gries zdecydowała dać się pogryźć przez pluskwy.
Rys. 2 Wzór histaminy
Ustalono, że poza histaminą pluskwy produkują też pięć kluczowych lotnych związków organicznych, w tym 2-heksanon i DMDS co przyciąga inne osobniki. Uzbrojeni w tą wiedzę, naukowcy stworzyli mieszaninę z histaminą i lotnymi związkami, która jest przynętą dla insektów. Ponieważ są to związki łatwe do syntezowania, Britton twierdzi, że koszt wynalazku wynosi mniej niż 10 centów. Testy wykonane w Vancouver potwierdziły skuteczność pułapki.
Entomolog Kenneth F. Haynes z University of Kentucky jest podekscytowany wynikami badań: „to przełom w likwidacji tego szkodnika.” Gerhard Gries mówi, że współpraca z kanadyjską firmą Contech Enterprises, zajmującej się produkcją przyjaznych dla środowiska środków przeciw szkodnikom sprawi, że pułapka będzie dostępna w sprzedaży od przyszłego roku.
1. Bed Bug Aggregation Pheromone Finally Identified. Regine Gries, Robert Britton, Michael Holmes, Huimin Zhai, Jason Draper, Gerhard Gries. Angewandte Chemie International Edition, 2014; DOI: 10.1002/anie.201409890
2. http://cen.acs.org/articles/93/i1/Chemical-Cocktail-Lures-Bedbugs.html
Opracowała: Olga Polakowska
Korekta: Karol Madejczyk
