Gdy dowody DNA zaczęły pojawiać się w amerykańskich sądach w latach 1980, było to zwiastunem największego kroku naprzód w dochodzeniach karnych od czasu odkrycia odcisków palców. Następna generacja analizy DNA, która może charakteryzować się dużo większą szczegółowością, czeka na swój pierwszy test w sali sądowej w Massachusetts.
Prokuratorzy planują udowodnić w sądzie, że uprowadzenia i gwałty były popełnione przez pozwanego, a nie przez jego brata bliźniaka. DNA, dzielone przez identycznych bliźniaków, było jednym z problemów wcześniejszych testów, które nie były na tyle dopracowane, aby zwrócić uwagę na różnice między braćmi, które jednak istnieją, jak twierdzą naukowcy.
„Sądowe zastosowanie tego testu jest czymś nowym i o ile nam wiadomo, nasz przypadek będzie pierwszym takim w historii.” powiedział we wrześniu Daniel F. Connelly prokurator okręgowy hrabstwa Suffolk. „Z drugiej strony naukowy fundament jest dobrze zrozumiany i ogólnie przyjęty.”
W przedstawionym przypadku mamy do czynienia z nowymi metodami sekwencjonowania DNA.
„Według mnie, sekwencjonowanie nowej generacji jest najbardziej znaczącym przełomem dla sądowej nauki DNA w ciągu ostatnich 25 lat” powiedział Richard Guerrieri, który jest liderem badań w stosowaniu genomiki grupy biznesowej Battelle i byłym szefem laboratorium FBI jednostki prowadzącej sprawy jądrowego DNA.
„Uważamy, że ten bliźniaczy przypadek w Bostonie, może zmienić zasady gry” powiedział Michael L. Dickens dyrektor generalny programów stosowanej genomiki w Battelle. Centrum badań niedawno zdobyło 825 tysięcy dolarów dotacji od Narodowego Instytutu Sprawiedliwości, który będzie finansować 19 miesięczne badania. Naukowcy z Battelle, którzy prowadzą projekt wybrali siedem laboratoriów kryminalistycznych w całym kraju, w których będą mierzyć skuteczność nowej generacji technologii sekwencjonowania DNA w sprawach karnych.
DNA lub kwas dezoksyrybonukleinowy, jest cząsteczką, która zawiera instrukcje genetyczne, które czynią nas tym, kim jesteśmy. Informacja jest zapisywana jako kod z zasadami chemicznymi adeniną, guaniną, cytozyną i tyminą. Pary są podstawami w strukturze drabiniastej podwójnej helisy DNA – A z T i C z G.
„DNA jest w pewnym sensie czteroliterowym alfabetem” powiedział Guerrieri. Ale z tych czterech liter pochodzą wspaniałe odmiany. Kompletny plan ludzkiego DNA zwany genomem składa się z około 3 000 000 000 zasad.
Większość DNA człowieka jest taka sama dla różnych osób, co sprawia, że jesteśmy ludźmi, a nie np. małpami. U każdego osobnika występują jednak pewne różnice, które determinują jego cechy. Narodowy Instytutu Badań Ludzkiego Genomu tłumaczy to w ten sposób: „Sekwencja ATCGTT może na przykład decydować o niebieskich oczach, podczas gdy ATCGCT o brązowych.”
W zwalczaniu przestępczości naukowcy wyodrębniają DNA z komórek niezidentyfikowanej ofiary lub nieznanego podejrzanego. Włosy, krew, ślina czy nasienie mogą stanowić materiał genetyczny potrzebny do generowania profilu.
W najbardziej powszechnej procedurze używanej obecnie analitycy patrzą na DNA w konkretnych miejscach dla informacji, które się powtarzają. Wielkość tych powtarzających się sekwencji różni się w zależności od osoby. Zebrane razem, mogą być wykorzystane do utworzenia profilu, który można wprowadzić do systemów w bazach danych organów ścigania takich jak Krajowa Baza Danych DNA FBI lub Połączonego Systemu Indeksu DNA (CODIS- Combined DNA Index System).
CODIS odwołuje się teraz do 13 takich miejsc w obrębie DNA. DNA z miejsca zbrodni, które pasuje do profilu DNA podejrzanego w 12 z tych miejsc ma na przykład większe prawdopodobieństwo przynależności do tego podejrzanego niż takie, w którym pasują tylko dwie z tych lokalizacji.
Naukowcy z Battelle stwierdzili, że sekwencjonowanie nowej generacji otwiera całkiem nieznane obszary w tej dziedzinie.
„To, co teraz robimy dostarcza więcej informacji, znacznie więcej informacji, niż tylko liczby powtórzeń.” powiedział Guerrieri.
Dzięki wykorzystaniu tysięcy biomarkerów, analizy mogą teraz być znacznie bardziej szczegółowe w próbie zidentyfikowania nieznanej osoby. Kolor oczu, kolor włosów, a nawet budowa ciała może być wskazówką pomagającą śledczym wyeliminować innych potencjalnych podejrzanych, gdy ich DNA nie znajduje się w żadnej bazie danych organów ścigania.
Nadchodzące badanie oceni zdolność przyrządów laboratoryjnych, procedur i oprogramowania do analizy danych, w tym zaprojektowanego przez Battelle oprogramowania, które wykorzystuje biomarkery DNA do przewidzenia wyglądu, pochodzenia i innych cech identyfikacyjnych podejrzanego.
Guerrieri przewiduje, że sekwencjonowanie nowej generacji będzie akceptowane i coraz szerzej stosowane w zwalczaniu przestępczości w ciągu najbliższych pięciu lat.
Dickens przewiduje, że w niezbyt dalekiej przyszłości, wyłącznie na podstawie DNA człowieka, będzie można dokładnie określić jego wygląd. „Rozpocznie się nowa era sądowej genetyki śledczej.” powiedział.
Opracowała: Małgorzata Jabłońska
Korekta: Maciej Bielak-Wolanin