Mikroskopia elektronowa słynie ze swojej zdolności do obrazowania w skali nanometrycznej. Udoskonalonym narzędziem badania nanocząstek jest połączenie spektroskopii wibracyjnej z mikroskopią elektronową. Metoda ta pozwala lepiej zrozumieć właściwości nanostruktur zaangażowanych w takie procesy jak: kataliza, transfer ciepła czy pozyskiwanie energii słonecznej[1].
Rys.1 Mikroskop elektronowy
Skaningowy transmisyjny mikroskop elektronowy służy od dekad do obrazowania struktury krystalicznej, ale nie jest w stanie wykryć niskoenergetycznych drgań. Aby je analizować naukowcy muszą opierać się na widmach IR i Ramana.
Aby wykryć te drgania z pomocą mikroskopu elektronowego, Ondrej L. Krivanek i zespół naukowców zwiększyli czułość techniki zwanej spektroskopią strat energii elektronów (EELA). Poprzez pomiar energii traconej przez elektrony, które przechodzą przez próbkę, naukowcy byli w stanie określić, jaka jej ilość odpowiada określonym drganiom.
Większość elektronów przechodzi przez próbkę bez strat energii. Stwarza to szerokie i intensywne piki w widmach, które mogą przykryć sygnały niskich energii związanych z drganiami. Według Krivanek’a w połączeniu z wysokiej rozdzielczości spektrometrem, mikroskop może rozpoznać typ drgań, które przy standardowej analizie nie są widoczne.
Według Nigel D. Brownik (Pacific Northwest National Laboratory) jest to następny poziom w możliwościach obrazowania nanocząstek. Krivanek wierzy, że jego zespół może usprawnić metodę jako narzędzie do zbierania widm oscylacyjnych z pojedynczych atomów.
- Nature2014, http://www.nature.com/nature/journal/v514/n7521/full/nature13870.html
- http://cen.acs.org/articles/92/web/2014/10/Shaking-Electron-Microscopy.html
Opracował: Łukasz Kurach
Korekta: Maciej Bielak-Wolanin