W pierwszej fazie prób klinicznych, przeprowadzonych przez Krajowy Instytut Zdrowia (NIH, National Institutes of Health), eksperymentalna szczepionka przeciw wirusowi Ebola okazała się być dobrze tolerowana przez wszystkie dorosłe zdrowe osoby, które ją otrzymały. Zaproponowaną szczepionkę, która została wynaleziona przez GlaxoSmithKline (GSK) i Krajowy Instytut Alergii i Chorób Zakaźnych (NIAID), przetestowano w Centrum Klinicznym Krajowego Instytutu Zdrowia w Bethesda w Maryland. Dotychczasowe wyniki zostały ogłoszone online przed wydrukowaniem ich w New England Journal of Medicine[1].
Szczepionka zawiera fragmenty materiału genetycznego wirusa Ebola, pochodzącego z dwóch szczepów: Sudan i Zair. Materiał genetyczny został wyizolowany z wirusa, znajdującego się w organizmie nosiciela (adenowirus 3 lub cAd 3 pozyskany od szympansa). Zaproponowana szczepionka nie zawiera więc samego wirusa i nie może spowodować zachorowania na Ebolę.
Testy zostały przeprowadzone na ochotnikach w wieku od 18 do 50 lat. Dziesięcioro ochotników otrzymało domięśniowo zmniejszoną dawkę szczepionki, a dziesięcioro z nich – dawkę zwiększoną. Po dwóch i czterech tygodniach od szczepienia, naukowcy zbadali krew osób biorących udział w teście, by sprawdzić, czy zostały w niej wytworzone przeciwciała przeciw wirusowi Ebola. Układ odpornościowy wszystkich 20 ochotników w przeciągu 4 tygodni po przyjęciu szczepionki wyprodukował takie przeciwciała. Poziom przeciwciał był większy u tych, którzy otrzymali większą jej dawkę.
Badacze sprawdzili także krew uczestników testu pod kątem obecności limfocytów T. Ostatnie badania przeprowadzone przez Nancy J. Sullivan i jej zespół pokazały, że niebędące ludźmi naczelne, które zostały zaszczepione zaproponowaną przez NIAID/ GSK szczepionką, wytworzyły w odpowiedzi zarówno przeciwciała jak i limfocyty T i że ich ilość była wystarczająca by ochronić zaszczepione zwierzęta przed chorobą, kiedy zostały one wystawione na działanie wysokich dawek wirusa Ebola.
„Z poprzednich badań na małpach wiemy, że limfocyty CD8 odgrywają znaczącą rolę w ochronie zwierząt, które zostały zaszczepione szczepionką NIAID/GSK, a następnie wystawione na działanie śmiertelnych dawek wirusa Ebola” poinformowała Julie E. Ledgerwood z VRC, główna prowadząca testów. „Rozmiar i jakość limfocytów T CD8, które zaobserwowaliśmy podczas testów, są podobne do tych zaobserwowanych u małp zaszczepionych zaproponowaną szczepionką.”
Co niezwykle istotne, wśród osób, biorących udział w teście, nie występowały po szczepieniu żadne poważne efekty uboczne. Jedynie w przypadku dwóch z nich wystąpiła krótkotrwała gorączka w ciągu dnia po przyjęciu dużej dawki szczepionki.
- E. Ledgerwood, A. D. DeZure, D. A. Stanley, L. Novik, M. E. Enama, N. M. Berkowitz, Z. Hu, G. Joshi, A. Ploquin, S.Sitar, I. J. Gordon, S. A. Plummer, L. A. Holman, C. S. Hendel,
G. Yamshchikov, F. Roman, A. Nicosia, S. Colloca, R. Cortese, R. T. Bailer, R. M. Schwartz, M. Roederer, J. R. Mascola, R. A. Koup, N. J. Sullivan, B. S. Graham (2014) Chimpanzee Adenovirus Vector Ebola Vaccine- Preliminary Report, New England Journal of Medicine - A. Stanley, A. N. Honko, C. Asiedu, J. C. Trefry, A. W. Lau-Kilby, J. C. Johnson, L. Hensley, V. Ammendola, A. Abbate, F. Grazioli, K. E. Foulds, C. Cheng, L. Wang, M. M. Donaldson, S. Colloca, A. Folgori, M. Roederer, G. J. Nabel, J. Mascola, A. Nicosia, R. Cortese, R. A. Koup, N. J. Sullivan (2014) Chimpanzee adenovirus vaccine generates acute and durable protective immunity against ebolavirus challenge, Nature Medicine
- http://www.sciencedaily.com/releases/2014/11/141126171428.htm
Opracowała: Emilia Strzałka
Korekta: Anna Marczewska
